Beyin kanaması riski olanlar tek bir kan testiyle anevrizmadan haberdar olacak. Yale Üniversitesi'nden Prof. Murat Günel'in ekibince bulunan üç gen, tedavide büyük devrim yaratacak..

Türk doktorlar beyin kanamalarına neden olan üç önemli gen buldu. Yale Üniversitesi'nde Beyin Cerrahisi Başkanı olan Prof. Dr. Murat Günel'in yürüttüğü araştırma beyin kanamalarının sırrının çözülmesini sağlayacak. Artık riski bulunanlar tek bir kan testi ile anevrizma olup olmayacaklarını anlayabilecek, üstelik beyin kanamalarını önlemek için ilaçlar geliştirilebilecek.

İKİ TÜRK DAHA VAR

Anevrizmaya neden olan genler tüm dünyada büyük yankı uyandırdı. Dünyada her yıl 500 bin kişide görülen ve yarısının ölümüne neden olan anevrizma yani beyinde baloncuk oluşturarak kanama yapan hastalık, birçok kesimde sakat kalmasına neden oluyor. Genlerin bulunması sayesinde beyin kanamasının sırrının da çözülmeye başlanması bekleniyor. Araştırmanın başkanlığını Yale Üniversitesi Beyin Cerrahisi Damar Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı ve Beyin Genetiği Programı Direktörü Prof. Dr. Murat Günel yürütüyordu. Türk dahi doktor olarak tanınan henüz 40 yaşındaki Prof. Dr. Murat Günel'in yanı sıra araştırmada iki Türk doktorun daha imzası bulunuyor. Dr. Kaya Bilgüvar ve Dr. Zülfikar Arlıer'in katıldığı araştırma dünyanın en büyük tıp dergilerinden Nature Genetics'te yayımlandı. Anevrizma açısından önemli olduğu belirlenen üç genden birinde bozukluk olması o kişide hastalık riskini 1.5 kat artırıyor. Eğer bulunan üç gen birden bozuk olursa felç geçirme riski tam üç kat artıyor.

ÖNLEM ALINABİLİR

Oysa bu genleri taşıyan kişiler incelemeye alınırsa ilaçla tedavi edilebildiği gibi anevrizma erken dönemde saptanıp patlamadan basit bir müdahale ile alınabiliyor. Pek çok insanı ölümden ve sakatlıktan kurtarması beklenen araştırma 15 yıl boyunca devam etti. Finlandiya, Hollanda ve Japonya'da toplanan on binin üzerindeki kan örneğinden elde edilen DNA kullanıldı. Araştırma tamamlandığında dünyanın çok değişik toplumlarını etkileyen üç gen bölgesi bulunmuş oldu. Prof. Günel, "Bu genler sayesinde hastalığın biyolojisi anlaşılabilecek ve yeni tedaviler gerçekleştirilebilecek. İki yıl içinde basit bir kan testiyle beyin kanamasını olmadan anevrizma oluşturma riski yüksek hastalar tespit edilebilecek. Ailesinde anevrizma olanlar için bu çok önemli. Risklerini bilip tedavi olabilecekler. Anevrizma patlamadan tedavi edilebilirse birçok hayat kurtulacak pek çok hastanın da sakat kalması önlenecek" dedi.

TÜRKİYE'DE ETKİLİ

Günel, bulunan bu genlerin Türk toplumunda da son derece sık gözlenen anevrizmalara etki etmesinin beklendiğini vurgularken, "Asya ve Avrupa topluluğunda bu genleri kontrol ettik. Hepsinde etkili, bu nedenle Türk toplumunda da etkili olduğunu düşünüyoruz. Ama özel bir araştırma yapılabilir. Çünkü Türk toplumu çok sigara içtiği için anevrizma sorunu Amerika'da olduğundan daha büyük boyutta" diye konuştu.

Ona dâhi deniyor

Yale Üniversitesi Beyin Cerrahisi Bölüm Başkanı olan Prof. Dr. Murat Günel, anevrizmanın genini araştırmak için Amerikan hükümetinden 2 milyon dolarlık araştırma bursu kazanmıştı. 40 yaşındaki genç doktor, Prof. Dr. Gazi Yaşargil'in ardından 'beyin cerrahisinin yeni dâhisi' diye tanınıyor. Türk Amerikan Tıp Birliği Başkanlığı'nı da yapan Prof. Dr. Günel, her yıl Türkiye'den genç doktorların Yale'de eğitim almalarına da katkıda bulunuyor. Tehlikeli şovlarıyla tanınan Amerikalı ünlü sihirbaz Davit Blaine nefesini tutup, sualtında kalma rekoru kırarken doktorluğunu Prof. Dr. Murat Günel yapmıştı.


ABD'nin yeni başkan yardımcısı

Prof. Dr. Murat Günel'in araştırması Amerika'da büyük ses getirdi. Çünkü Amerikan Başkanı Barack Obama'nın yeni yardımcısı Joe Biden de anevrizma hastası olarak tanınıyor.

1988'de yılında 2 kez beyin kanaması geçirip ölümden dönen Biden, Amerikan dış politikasında enerjik bir diplomat olarak biliniyor. Araştırma ile Biden'in yeniden bir beyin kanaması geçirme riskinin olup olmadığı da belirlenebilecek.
(Sabah)