Türkiye'de'de “Gezi” parkı protestoları sırasında aralıksız kullanılan biber gazının 2003 yılında İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nün isteği ile İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi tarafından 'insan sağlığına zararlı olup olmadığı' yönünde bir araştırma yapıldığı ve bir rapor hazırlandığı ortaya çıktı.

Biber gazının yapısı ve yan etkilerinin ele alındığı raporda, "Biber gazları ve tozları deri üzerine mukozaya uygulandığında kızarıklık ve yanma hissi uyandırırlar. Ayrıca gözde geçici körlüğe ve irritasyona sebep olabilirler. Ancak bu etkilerin hiçbiri kalıcı değildir. Bu bulgular o bölge su ile yıkandığında daha çabuk silinmektedirler " denildi.

İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi, Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Lütfiye Eroğlu imzasıyla 27 Mart 2003 tarihinde gönderilen raporda biber gazı içeriğinde bulunan bazı maddelerin zona tedavisinde ve cerrahi müdahalelerin ardından ağrı kesici olarak kullanıldığı, ayrıca bu maddelerle ayakların üşümesini önleyen pudralar yapıldığı bilgisi yer aldı.

Raporda şu ifadeler yer aldı:

* Biber tozu ve gazı etken maddesi Capsium Frutescens, Capsiucum annum ve bunları hibridlerinden oluşmuş bitki türlerinden elde edilmektedir. Bu türlerin yetiştiği doğal ortam Amerika kıtasının tropik bölgeleridir. Kimyasal yapısında yüzde 1,5 oranında Oleoresin yağı içerir, Oleoresin ise yüzde 0,02 oranında acı ve keskin bir madde içerir. Bu acılığı ihtiva ettiği 4 hidroksi 3 metoksi fenil bileşiğe sebep olur.

* Capsicumun içinde bulunan Oleoresin ve Capsaicin güçlü etkiye sahiptirler. Capsaicin lokal olarak vücut yüzeyine uygulandığında o bölgede ısı artışı ve yanma hissine sebep olur. Yine lokal uygulamaya bağlı olarak uygulanan yüzeydeki damarlarda genişlemeye ve vücudun bu maddeye yanıt olarak salgıladığı substrance P maddesine bağlı olarak ağrı duyusu oluşmasına neden olur.

* Yapılan bilimsel çalışmalarda capsaicin sigara veya diğer solunum yolu irritanlarına bağlı olarak meydana gelen hava yolu ödemi ve bronşlardaki daralmayı önlediğini göstermiştir. Capsalcin içeren kremler bir herpes virüs enfeksiyonu olan zona tedavisinde ağrı kesici olarak kullanılmaktadır. Capsaloin diyabetik ağrı, trigeminal ağrı ve cerrahi sonrasında ağrıların giderilmesinde de etkili bulunmuştur. Çorapların içine serpiştirildiğinde veya ayak parmakları üzerine masajla uygulandığında soğuğa karşı direnci arttıracak corsicum içeren pudralar ticari olarak üretilmektedirler.

* Biber gazı ve tozlarının istenmeyen etkileri bulunmaktadır. Hava yolu ile inhale edildiğinde burun sinirlerini duyarsızlaştırıp hapşırık, dolgunluk ve burun akıntısına neden olur. Diğer sık görülen yan etkilerinden biri de nemli mukoza yüzeylerine uygulandığında meydana getirdiği tolere edilmeyen yanma hissidir. Bu nedenle savunma amaçlı üretilen spreylerde kullanılırlar. Göze uygulandığında ani fakat kalıcı olmayan görme kaybı ve yaklaşık 30 dakika süren bir irritasyon meydana getirirler.

* Özetle biber gazları ve tozları deri üzerine mukozaya uygulandığında kızarıklık ve yanma hissi uyandırırlar. Ayrıca gözde geçici körlüğe ve irritasyona sebep olabilirler. Ancak bu etkilerin hiçbiri kalıcı değildir. Bu bulgular o bölge su ile yıkandığında daha çabuk silinmektedir.