Fatih Sultan KAR
Araştırmacı Yazar İshak Güven Güvelioğlu, Recep Koyuncu ve Nebi Gümüş tarafından hazırlanan “Rize – İyidere İlçesi Tarihi Mezar Kitabeleri” isimli kitap, İyidere Kaymakamlığı Kültür Yayınları serisinden yayımlandı.

Kitapta, İyidere'de tespit edilen 259 mezar taşı ve bir de cami kitabesinin fotoğrafları, orijinallerine dokunulmamış günümüz Türkçesi ile metinleri ve anlaşılmayı kolaylaştıran bir lügatçe yer alıyor. Kitap 116 sayfadan oluşuyor.

“ Rize – İyidere İlçesi Tarihi Mezar Kitabeleri” adlı kitabın Sunuş yazısı, eser hazırlanırken Rize Valilik görevini sürdürmekte olan ve Rize tarihi ile ilgili çalışmalara büyük destekleri olan dönemin Rize Valisi Kasım Esen tarafından kaleme alınmış. Mezar taşlarının, tarihsel topografya ve demografiden sosyal ve idarî tarihe, hatta dil ve edebiyata kadar pek çok alanda ışık tuttuğunu belirten Esen yazısında “ Doğu Karadeniz'in önemli merkezlerinden Rize ili sınırları dâhilinde de bu döneme ait çok sayıda kitâbe ve mezar taşı bulunmaktadır. Bunların tespit edilerek envanterinin çıkarılması, fotoğraflanıp okunması, değerlendirilmesi ve yayınlanarak ilim âlemi ve okuyucuya sunulması, bölge tarihi için önem arz etmektedir.
Bugüne kadar kalabilmeyi başaran mezar taşları, sahip olduğumuz kültürel zenginliği gelecek nesillere taşıyacaklardır. Bu nedenle onları, bulundukları yerde özgün biçimleriyle korumak en güzelidir. Bu, üzerinde yaşadığımız topraklan bize miras bırakan ecdadımıza karşı bir ödev olduğu gibi, gelecek nesillerin de bizim üzerimizdeki bir hakkı” olduğunu belirtiyor…

T.C İyidere Kaymakamı Bülent Uygur ise, Osmanlı Devleti'nin bölge üzerindeki izlerini günümüze yansıtan mezar taşlarının, döneminin ekonomik, sosyal, kültürel izlerini anlamak ve bilgi sahibi olmanın yanı sıra birçok yönüyle toplum yapısına ait izleri görmenin mümkün olduğunu, bu eser ile de İyidere sınırları dahilindeki tarihi mezar kitabelerinin kayıt altına alındığını belirtti.

“ Rize – İyidere İlçesi Tarihi Mezar Kitabeleri” isimli kitabı hazırlayan Recep Koyuncu, İshak Güven Güvelioğlu, Nebi Gümüş ise ortak imza ile hazırladıkları önsöz yazısında
“Rize mezar taşı kitabelerinin, medeniyet tarihimiz için olduğu kadar mahalli kültür tarihi için de önemli kaynaklar olduğunu, birkaç yıldan beri sürdürdükleri çalışmalar belli bir aşamaya gelmiş bulunduğunu ve bu eserin bu çalışmalarının ilk meyvesi olduğunu belirttiler.

Tarihi önem taşıyan mezar taşlarının okunmasında yarınlara aktarılmasında ülkemiz genelinde kendisini ispatlayan ve daha önce Osmanlı Mezar Taşları ve Zeynep Sultan Haziresi' isimli kitabı da yayımlanan Rizeli Tarih Araştırmacısı İshak Güven Güvelioğlu'nun “ Rize – İyidere İlçesi Tarihi Mezar Kitabeleri” isimli çalışmanın içinde yer alması esere değer katmış