Yakın bir zaman önce yayınlanan “Pazar Nüfus Kütüğü-1842 Pazar Sülaleleri” adlı eserin ardından, Pazar’lı araştırmacı Murat Ümit Hiçyılmaz şimdi de “Ardeşen Nüfus Kütüğü-1842 Ardeşen Sülaleleri” adlı çalışmayı, Ardeşen Belediyesi’nin katkısıyla yayınladı.

Osmanlı Devleti’nin tüm ülkede yaptığı ilk nüfus sayımına ait kayıtların birebir tercümelerinin ve orijinal belge görsellerinin bulunduğu kitap, 192 sayfadan oluşuyor. Kitap kapağında Osmanlıca Ğere nahiyesine ait köylerin özet nüfus bilgilerinin sunulduğu belge kullanılmış.

Kitapta Ardeşen’in adı etimolojik olarak detaylıca incelenirken mitolojik döneme ait tarih de, mevcut kaynaklar ışığında okuyuculara sunuluyor.

Kitabın yazarı Murat Ümit Hiçyılmaz, İlçenin Osmanlı dönemine ait tarihinin, Osmanlı arşivindeki belgelere dayanılarak detaylıca hazırlandığını belirterek, “Böylece Ardeşen’in şimdiye kadar ciddi anlamda incelenmemiş olan tarihi de irdelenmiş oldu” dedi.

Şimdiye kadar sadece Trabzon merkez, Akçaabat ve Of ilçelerine ait Nüfus kayıtlarının kitaplaştırıldığını belirten Hiçyılmaz, “Bu kitap, Pazar Nüfus Kütüğü’nden sonra ülkemizde Nüfus kayıtlarının transkripsiyonundan oluşan 5. eser olma özelliğini taşıyor” diye konuştu.

Ardeşen Belediye Başkanı Mümtaz Sinan’ın destekleriyle yayın hayatına kavuşan eserin yeterli sayıda basıldığını da ifade eden Hiçyılmaz, “Kitapta, 1842 yılında Ardeşen’e ait köylere ve tüm sülalelere ait ilginç bilgiler var. Nüfus kayıtları sayesinde köylerimizin, o tarihteki imamlarını ve muhtarlarını, köylerde bulunan sülaleleri, askere gitmiş olan insanları ve gurbette çalışan atalarımızı öğrenebileceğiz. Hatta kendi ailelerimize ait dedelerimizin fiziki olarak tiplerini ve özürlülük durumlarını bile tespit edebileceğiz.” şeklinde konuştu.

Eserde ilginç bilgilerin bulunduğunu belirten yazar Hiçyılmaz, “Ardeşen ilçe merkezi 1842 tarihinde sıradan küçük bir köy olarak gözüküyor. Kaldı ki o tarihte Ğere (Işıklı) köyünün nahiye merkezi olduğu ve Ardeşen köyünün de Ğere nahiyesine tabi olduğu görülüyor. Ardeşen’in Bakoz, Kvançarer, Pilergivat, Timisivat ve Tolikçet köyleri ise o tarihteki idari taksimatta Ğere nahiyesine bağlı bulunmayıp, Pazar’ın Hamidiye dolaylarındaki Davat nahiye merkezine tabidirler” ifadelerini kullandı.

Yeni doğmuş bebeklerin bile kayıt edildiğini belirten Hiçyılmaz; “Kayıtlarda o yıllarda atalarımızın hangi isimleri kullandıklarını da inceleme şansına sahibiz. Pazar’da olduğu gibi Ardeşen’de de en çok Ali isminin kullanıldığını görüyoruz. Diğer bir ilginç bulduğumuz husus ise Karadeniz ile özdeşleştirilen Temel isminin o tarihlerde Ardeşen köylerinde de hiç tercih edilmemiş olması durumudur” dedi.

Kitapta, 1842 tarihinde Ağvan, Ardeşin, Bakoz, Cibistas, Dutğe, Ğere, Kvançarer, Mutafi, Oce, Okordule, Ortaköy, Pilergivat, Salinköy, Sifat, Siyat, Şankul, Timisivat, Tolikçet, Yanivat, Ziğem-i Süfla ve Ziğem-i Ulya köylerinin nüfus kayıtları bulunuyor. Bu da Ardeşen’in tamamında bütün köylerdeki sülale ve şahısların tek tek kayıt edildiği anlamına geliyor.

Kitabın dağıtımının Ardeşen Belediyesi’nin uhdesinde olduğunu belirten Hiçyılmaz, Pazar Nüfus Kütüğü adlı kitabın satışının ise Pazar’da bulunan Tekbir Kırtasiye’den devam ettiğini belirtti.