Başlığa bakıp da matematik işlemi yapacağımı sanmayın. Öyle bir niyetim ve de cesaretim yoktur. Başka bir şeyden söz etmek istiyorum:
Özellikle İstanbul’da gökdelenler çoğaldı, çoğalıyor. Gökyüzüyle olan temasımızı kesiyor ve içimizde büyüttüğümüz sonsuzluk duygularımızı da köreltiyor. ( Hemen söyleyeyim; bu gökdelenler insan fıtratına ters meskenler olduklarından, insanlar kısa zaman içerisinde buraları terk edip, ayaklarının toprağa değdiği meskenlere koşacaklardır. Avrupa’da bütün bunlar yaşandı, bizde şimdi başlıyor sanki bir maharetmiş gibi.)
Reklamlarda “1+1” daireler allanıp pullanıp insanların beğenisine sunuluyor. Gökdelenlerin içinde “1+1” daireler çoğalıyor. Aslında bunlara daire de demek de doğru değil; çünkü içinde bir aile barınacak durumda değildir. Ev veya daire, aileleri barındıracak meskenlere denir, benim bildiğim.
Fransızlar bu tiplere “stüdyo” diyorlar. Hatta Avrupa’da stüdyolar 1+1 bile değil, sadece tek odalıdır ve mutfağı, tuvaleti de içindedir.
“1+1”ler ülkemizde niçin çoğalıyor ve alıcı buluyor”, diye düşündünüz mü hiç?
Hani biz Avrupalı olacaktık ya, bu 1+1 furyası da oradan gelmektedir. Nasıl mı?
İnsanlar evlenmeyi, aile kurmayı, çocuk sahibi olmayı dışlar veya unutursa, onun büyük bir eve ihtiyacı kalmaz. Bir oturma, bir yatak odası bile ona çok gelir. Yemek ihtiyacını dışarıda karşılar; fakat cinsel ihtiyacını nasıl giderecektir?
Madem evlilik gibi bir müesseseyi “çağdışı, belalı bir birliktelik, esaret hayatı..” gibi görüyor, cinsel ihtiyaçlarını karşılamak ve günübirlik hazzını tatmin etmek için bir aile niçin kursun? “ Çağdaş birliktelik” (co-habitasyon) yaşar. Bunun için de 1+1 fazla bile gelir.
Fransa’da stüdyolarda kalan komşularım vardı. Bir bakardım, bir kadın gelmiş ve birliktelik başlamış; birkaç gün sonra kadının yüzü mosmor olup stüdyoyu terk etmiş, onun yerini bir başka “yosma” doldurmuş! Bu kısır döngü hep devam ederdi. Kadın kırkını solladıktan sonra da sıkılmış bir limon gibi sokağa atılır; o da erkeklerden güya hıncını almak için (adı belli) kadın derneklerine üye olur ve yumruğunu sıkar ve havaya kaldırarak yürüyüşe geçerdi.
1+1’lerin ülkemize gelmesi, satışında alıcı bulması pek hayra alamet bir şey değildir. 1+1’ler, nikâhlı beraberlik olan evliliklere karşı, örgütsel bir mekân olarak karşımıza çıkmaktadır. Zaten gençlerin ikonları bu tarz yaşamı özendirici hal ve hareket içindeler. “Filan filanla beraber” tarzında her gün medyayı dolduruyorlar. “Birliktelikleri uzun sürmedi.” denilerek bir başka stüdyonun adresini gösteriyorlar. İçi gıdıklanan gençlerin de hayallerini 1+1’ler süslemeye başlıyor. Göreceksiniz, zengin çocukları, ailelerinden kopup bu tür meskenleri kendilerine yurt tutacaklardır; tuttular bile.
Aile, birinci derecede sorumluluğun merkezi konumundadır. 1+1’ler ise sorumsuzluk üssü olarak karşımıza çıkmaktadır; yani aile kurmak istemeyen, günübirlik yaşamayı hayat algısı olarak benimseyenlerin rağbet ettiği yerlerdir.
İnsan toplumsal bir varlıktır, yalnız yaşayamaz. 1+1’ler toplumsallığa karşı bireyselliği gökyüzüne çıkardığından, orada toprağın verimliliğinden ve insan fıtratına uygunluğundan artık söz edilemez. Böyle olunca da kendi kendini yiyen insanlar ortaya çıkar. Akrep, doğarken anasının karnını deşer ve iç organlarını yiyerek onu öldürür. Yuvasındaki artıklar, anasının kabuklarıdır. Akrep olmak kolay değildir, anasının iç organlarını yiyerek doğmak gerekir!
Önümüzdeki zamanlarda içkinin, uyuşturucunun ve intiharların artacağını söylemek keramet veya kehanet değildir; Avrupa bunun canlı örneğidir. Toplumsal paylaşım olmadığından bencillik artar, merhamet yüreklerden silinir ve insan rayından çıkar.
1+1’ler, aile yapımıza ters gelen meskenlerdir ve oralarda insanın mutlu olması asla mümkün değildir. Hazla geçen ömrü de mutluluktan saymamak gerekir.
D. Ali TAŞÇI (dalitasci@hotmail.com) Twitter:@DAliTasci