Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) eski öğretim üyesi Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, aşırı avlanma ve kirlilikten sonra Karadeniz balıkçılığının iklim değişikliği tehdidi altında kaldığını belirterek, “Bölgesel ısınma bir yandan karada aşırı yaz yağmurları ve taşkınlara neden olurken, öte yandan ısınarak deniz suyu bileşimi bozulan Karadeniz'de balıkçılık olumsuz etkilenmektedir” dedi.
Ekosistemin bozulması nedeniyle son yıllarda balıkçılığın önemli bir şekilde gerilediğini kaydeden Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) eski öğretim üyesi Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, “Son yapılan araştırmalara göre küresel ısınmadan dolayı tüm okyanuslarda, 1930-2010 tarihleri arasında, balık bolluğu ortalama yüzde 4,1 oranında azalmıştır. Ancak, jeolojik olarak Karadeniz’e benzerliği olan Japon Denizinde bölgesel ısınmadan dolayı balık bolluğu ve türündeki azalma son 80 yılda yüzde 35’e ulaşmıştır. Öte yandan ısınan okyanuslar sadece balıkları değil onların beslenme kaynaklarını da yok ediyor. Okyanusların tahminlerden daha fazla ısınması, kirlenmesi ve aşırı avlanma gelecek birkaç on yıl içinde evrensel boyutta balık bolluğunda çok daha önemli azalmalara neden olabilecektir. Balık, Doğu Asya ülkelerindeki düşük gelirli halk için önemli bir protein kaynağıdır. Ancak ekosistemin bozulması nedeniyle bu bölgelerde de son yıllarda balıkçılık önemli bir şekilde gerilemiştir” dedi.
“Karadeniz’in ısınması okyanuslar için rol modeldir”
Isıya bağlı olarak yapısı ve ekolojisi bozulan Karadeniz’de balık bolluğu ve türünde de azalmaların olabileceğinin bilim adamlarının ortak görüşü olduğunu vurgulayan Bektaş, “Küresel ısınmanın okyanuslar üzerindeki günümüzde ve gelecekteki etkisinin nasıl ve ne kadar olacağını anlayabilmek için bilim dünyası daha küçük boyuttaki Karadeniz’i bir rol model olarak seçmiştir. Bu nedenle son yıllarda Karadeniz’in ısınması ve deniz suyunun özelliğinin değişmesini konu alan yoğun araştırmalar yapılmış ve yapılmaya devam etmektedir. Hiç şüphe yok ki ısıya bağlı olarak yapısı ve ekolojisi bozulan Karadeniz’de balık bolluğu ve türünde de azalmaların olabileceği bilim adamlarının ortak görüşüdür. Çünkü canlılar her zaman kendileri için daha uygun yaşam ortamları ararlar ve bu yüzden de göç ederler” şeklinde konuştu.
“Karadeniz’de balıkçılık tehdit altında”
Karadeniz’in deniz suyunun ısı, oksijen ve tuzluluk bakımından üç farklı katmandan oluştuğunu vurgulayan Bektaş, “50 metre derinlikte, 8 derece sıcaklıktaki ara soğuk katman üsteki oksijenli ve daha az tuzlu üst katmanla alttaki oksijensiz ve daha tuzlu alt katman arasında yer alır. Karadeniz Bölgesinde, iklim değişikliği nedeniyle son 25 yıldan bu yana kışların ılıman geçmesi ara soğuk katmanın ısınmasına neden olmuştur. Isınan soğuk ara katman zamanla alttaki oksijensiz ve üstteki oksijenli su katmanları ile karışarak Karadeniz’in kendine özgü deniz suyu özelliği kaybolmaya başlamıştır. Denizdeki yeni yaşam koşullarına kimi balıklar uyum sağlamaya çalışırken kimileri yok olacak kimileri de bulundukları bölgeden daha uygun koşulların olduğu yerlere göç edecektir. Sonuç olarak önümüzdeki yıllarda kirlenme ve aşırı avlanma yanı sıra bölgesel ısınma nedeniyle Karadeniz’de balık türü ve bolluğunda önemli azalmaların görülmesi olağan olabilecektir” ifadelerini kullandı.