AKSOY: "Devlet küçük esnafa borcu miktarınca faizsiz kredi verip önünü açarsa esnaf daha da rahatlayacak. Şu bilinmeli ki esnafa çok para vermek ona iyilik etmek anlamına gelmez. Esnaf sürekli bir yerden alıp bir yeri kapatıyor, bu kez de icralık oluyor."
DİLEK ASLAN
Rize Esnaf Kredi ve Kefalet Kooperatifi Başkanı Güven Aksoy, özellikle küçük esnafın kanayan yarasına çare olunması yönünde devlete büyük iş düştüğünün altını çizerek, bunun en radikal çözümünün faizsiz kredi olduğuna değindi. İşte Aksoy'un açıklamaları:
KOOPERATİFLERİMİZ KAPALI
Rize'de Esnaf Odaları Birliği'ne bağlı 29 oda var. Rize merkezde 14 oda var. Derepazarı, İyidere, Güneysu ve Gündoğdu ilçeleri de içinde olmak üzere ise 11 tane oda var. Bunların dışında Kalkandere ve İkizdere'de oda var. Ama bulunmayan yerlere hizmet veriyoruz. Esnaf Kooperatifi Bölge Birliği'nde şu anda 11 kooperatiften oluşan bir Rize-Artvin Bölge Birliği var. Bu bölgede şu anda 7-8 kooperatifimiz kapalı durumda. Esnaf parayı geri ödeyemediği için her geçen sene biraz daha zor durumda kalıyor.
YARDIM FONUMUZ DA VAR
Birçok şehirde uygulanmayan kredi kartı uygulamasına başladık. Bizim normal banka kredisi dışında kendi fonumuz bulunuyor. Ondan üyelerimize yardım ediyoruz. Yani biz her türlü ödemeye yanaşıyoruz. Esnaftan istediğimiz taksitlerini zamanında ödemesi ve kendini hazırlamasıdır. İyi muhasebesini yapan ve gelirini düzenleyen bir esnafın borçlarını ödememesi mümkün değil. Bizim küçük esnafa bağlı olup da büyük iş yapan esnafımız da mevcut. Şu bilinmeli ki esnafa çok para vermek ona iyilik etmek anlamına gelmez.
KREDİYLE YATIRIM YAPAN ESNAF ÇOK AZ
Şu an tahmin ediyorum, bankalardan olsun, esnaf kredi kooperatifinden olsun buradan para alıp da yatırım yapan esnafın yüzde onu geçeceğini zannetmiyorum. Şoför esnafı arabasını değiştirir. Bir marangoz makine alır. Amaç bu krediyi verirken bir yatırım yapıp geri dönüş olarak bu krediyi ödemektir. Esnafın toplu para biriktirmesi zor oluyor. Esnafa ödeyeceği toplu parayı biz veriyoruz. O çalışarak bize ödüyor. Bu bizim bir çalışma yöntemimizdir.
FAİZSİZ KREDİ UYGULAMASI ŞART
Herkesin bildiği gibi esnaf şu anda hem bankalara, hem kooperatife olsun borçlu yaşıyor. Borcunu kapatmaya çalışıyor. Hükümetimiz esnafa 25 milyarlık kredi veriyor. Bir kısım esnaf bu krediden aldı. Aslında bu krediyi daha çok yayıp küçük esnafa dağıtmak gerekiyor. Miktar esnafın borçlu olduğu kadar olsa... Esnafın nerelere borcu var? Diyelim ki bankaya, maliyeye, BAĞKUR'a... Devlet bu esnafa borcu miktarınca faizsiz kredi verip de onların önlerini açsa esnafın daha rahatlaması kaçınılmazdır.
ESNAFIN ÖNÜ AÇILMALI
Devletin şu yönde bir projesi var. Üç ay önce imalat ve üretim yapanlara sayısız kredi uygulaması başlattı. İki-üç ay sonra da üretim yapmayan esnafa verileceği beyan edildi. Bu yönde çalışmaları var ama henüz yürürlüğe girmedi. Devletimizin küçük esnafın en azından önünü açması ve onu mali krizden kurtarması için nerelere borcu olduğunu bulması çok da zor değil. Esnafın borcuyla ilgili bir doküman çıkartır, o borcu kadar kredi verir. Bu ödeme iki sene olur, üç sene olur, faizsiz olur. Esnaf sürekli bir yerden alıp bir yeri kapatıyor. Bu kez de icralık oluyor.
KRİZ BÜYÜĞÜ BÜYÜK ETKİLİYOR
Küçük esnaf açık olmazsa düşünün ki, şu andaki dükkânların çoğu kira... Yılbaşı geliyor. Küçük esnaf kirasını vermek için şu anda para arıyor. Mali kriz küçüğü küçük, büyüğü de büyük etkiliyor. Yansımaları belki zaman içerisinde olacak ama şu anda zaten esnaf borçta olduğu için krizde, üzerine bindiği zaman daha da sıkıntıya giriyor. Düşünün ki, ben de esnafım, ay sonu geldiği zaman yanımda çalışan elemana para vereceğim. BAĞKUR'lu ise sigortasını ödeyeceğim. Param olmadığı zaman kaç ay dayanabilirim? Bir yere geldiğimde tıkanacağım.
İCRA DOSYALARI BİRİKTİ
Kaç esnaf kapatmış, rakam olarak tam söyleyemem. 2400 dolayında üyemiz mevcut. Bunların 17001900'u aktiftir. Periyodik olarak bizden kredi alırlar. Biz de tüm esnaf kayıtlı değil, sadece kredi kullananlar kayıtlıdır. Kredisi bittiği zaman o esnafın kaydı silinir. 23 ay önceleri 8595 civarlarında Rize'de noksanlık var. Bize para ödeyemediğinde zaman aşımına uğruyor ve icralık oluyor. Şu anda hedef olarak hem kefilleri hem de kişiyi en son çözemediğimiz noktada icraya veriyoruz. 8590'a yakın dosya icralık.