İrade üzerine düşünceler

B. Ali KAVALCI

Bu yazımı daha çok genç kardeşlerim için kaleme aldım. İnşallah gençlerimiz, şahsim ve her insanımız için çok faydalı olur.

Sevgili gençler; iradeli olmanın hayat ve muvaffakiyet için taşıdığı yüksek ehemmiyet bence hayat serüvenimizin olmazsa olmazlarındandır. İrade; istemek, dilemek, meyletmek, arzulamaktır. Kelam ilmindeyse Allah’ın bir sıfatı ve aynı zamanda insanın bir özelliği olarak bilinmektedir. Dinimiz İslam’ın akaidindeki belli başlı konulardan biri de irade-i külliyedir. Allah nasıl her şeyin kusursuz ve mükemmeline sahipse ve her konuda mutlak kemal O’na nispet edilmek gerekiyorsa; irade hususunda da Allah mutlak irade sahibidir. Yani Allah’ın iradesini tehdit eden herhangi bir başka irade söz konusu olamaz. Öyleyse Allah’ın iradesi bütün yaratıklar üzerinde mutlak surette geçerlidir.

Peki, irade nedir? İradeli olmak ne demektir?

Herkes iradeli olabilir mi? Ve de kuvvetini, kudretini bu yolda kullanabilir mi? İrademizde ne kadar hür ve özgürüz?

Yoksa bizim elimizde olmayan sebep ve nedenlere bağlı mıyız? İyi bir altyapı ve terbiye ile iradeli olmak mümkün müdür? Mümkünse bunun yollarlı ve şartları nelerdir?

O zaman sevgili gençler; gelin hayatınızı ve geleceğinizi şimdiden çok iyi planlayın. Bu takdirde hayatınızın planı iradeyi cüziyenize göre şekillenir. O halde gayretli olacağız. Yanı başta çalışkan olacağız. İki günümüz eşit olmayacak. İki günü eşit olan ziyandadır biliyorsunuzdur değil mi? Başta eğitimimiz olmak üzere, daima iyiliğe, yüksek ahlaka ve kemale doğru emin adımlarla yürüyeceğiz. İradesinin emrine geçen veya iradesine hakım olamayan daima sefalet ve pişmanlık yaşar. Fakat eğer her yaşta, her konumda, her ortamda ve her imkanda, başta, biyolojik, fizyolojik, ruhsal yapımız, zararlı istek arzu ve niyetlerimizi meşru çerçevede amaçlarına uygun bir şekilde hayatımız süresince kontrol altında tutabilirsek, o zaman bizler iradeyi cüziyemize hâkimiz. Bunun tersi olursa anlayalım ki iradeyi cüziyemizin bize hakım olduğu ortaya çıkmış olur. O nedenle her hareketimizi ve her işimizi insanı hareket ve davranışlar çerçevesinde şuurlu yapmak ve yaşamak dünya ve ahret muvaffakiyetimizin olmazsa olmazlarındandır.