Rize Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi’nde SAZAN skandalı!
RTEÜ Su Ürünleri Fakültesi’nin araştırma sonucunda 3 yeni sazan balığı türü keşfettikleri ve isimlerini de Emine, Recep ve Velioğlu olarak koyduklarını basına duyurmalarının ardından konu bazı gazeteler tarafından ‘Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi’nin Sazanları’ başlığı ile haberleştirildi.
RTEÜ’de bir süre önce de ataması yapılacak öğretim görevlilerinin resmi ilanı, bir gazetede, yanındaki karakalem notlarıyla birlikte yayınlanmış ve ülke gündemine gelen olay sonrası Rektör Arif Yılmaz istifa ettirilmişti.
SAZAN MUHABBETİ NASIL BAŞLADI?
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi’nde görevli Prof. Dr. Davut Turan, Prof. Dr. Güler Ekmekçi, Araştırma Görevlisi Cüneyt Kaya ve Araştırma Görevlisi Esra Doğan, bilimsel çalışmaları neticesinde Fırat Nehri’nde bulunan ancak bu güne kadar dünya bilim literatürüne girmemiş 3 yeni sazan türü keşfettiklerini açıkladı. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi bünyesinde daha önce 18 yeni türü dünya faunasına kazandıran Prof. Dr. Davut Turan ve araştırma ekibi, 3 yeni tür daha tanımlayarak bu sayıyı 21’e çıkardıklarını duyurdu.
Konuyla ilgili Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi’nden yapılan yazılı açıklamada, “Sazangiller omurgalı hayvanlar içerisindeki en büyük familyalardan birisidir ve bu familya 220 cinse ait 2 bin 400 üzerinde tür ile temsil edilmektedir” denildi.
Yeni keşfedilen sazan türlerine ise 'Alburnoides emineae', 'Alburnoides recepi' ve Alburnoides velioglui' isimleri verildiği belirtildi.
SAZANLARIN İSİMLERİ VERİLİRKEN NEREDEN ESİNLENİLMİŞ?
Prof.Dr. Davut Turan, buldukları üç yeni tür ile fakültelerinin bulmuş olduğu yeni tür sayısının 21’e çıktığını belirterek “Sazanlara ait Alburnoides türü bunlar. Bu türün Fırat Nehrinde dağılım gösteren örneklerini inceledik. Birbirinden farklı üç tür tespit ettik. Bunları 'Alburnoides emineae', 'Alburnoides recepi' ve Alburnoides velioglui' olarak isimlendirdik. Bu isimlendirmede birini benim anneme atfettim. Diğerini arazi çalışmalarında bize yardımcı olan Recep Buyurucu beye atfettim. Yine bir türü bize her türlü imkanı sağlayan Devlet Hastanesi Başhekimi Hasan Bahri Velioğlu'na atfettim.” açıklamasında bulundu.
Davut Turan, isimlerin Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan’a atfedilmediğini belirterek şunları söyledi: “Biz başbakanımızdan izin almadan ismini bir türe vermemiz doğru olmaz. Tabi kendisi bize izin verirse atfederiz. Çok da iyi olur. Bu aklımızdan da geçti. İnşallah ileride bize izin verir ve yeni bulacağımız bir türe kendisinin ismini atfederiz.”
BAZI BASIN ‘RECEP TAYYİP ERDOĞAN ÜNİVERSİTESİ’NİN SAZANLARI’ BAŞLIĞINI KULLANDI
RTÜ’den yapılan bu ‘Sazan’ açıklamasının ardından ise başta Sözcü gazetesi olmak üzere bazı basın yayın kuruluşları da özellikle Başbakan Erdoğan’ın Recep ve eşinin Emine isimlerine kinaye yaparak “Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi’nin Sazanları’ başlığıyla haberler yaptı.
Sosyal medyada konu alaya alınırken, birçok kişi, “Bu üniversite bazı siyasetçilerin oyuncağı haline geldi. Başbakan, Rize’de güvendiği ama işi bilmeyen kişilerin yönlendirmesiyle hak etmediği şekilde yıpranıyor. Dünya lideri olarak anılan bir başbakan, kendi memleketinde iş bilmez kişiler tarafından yıpratılıyor.” yorumları yapıldı.
ÜNİVERSİTE'DEN "SAZAN" AÇIKLAMASI
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Rektörlüğü, üç yeni sazan türü hakkında yapılan haberlere ilişkin, "Prof. Dr. Davut Turan bu yeni türleri isimlendirirken birisine annesi Emine Turan dolayısıyla 'emineae', diğerine araştırmanın radyografik çekimlerine destek vermiş olan Rize Devlet Hastanesi Hastane Yöneticisi Opr. Dr. Hasan Basri Velioğlu dolayısıyla 'velioglui', bir diğerine de arazi çalışmalarına beraber gittiği Recep Buyurucu dolayısıyla 'recepi' ismini vermiştir" açıklamasını yaptı.
Yapılan yazılı açıklamada, Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Davut Turan ve araştırma ekibi tarafından dünya bilim literatürüne kazandırılmış olan üç yeni sazan türünün “Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi’nin Sazanları” başlığı ile haberleştirildiğine dikkat çekilerek, "Üniversitemiz Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Davut Turan ve araştırma ekibi tarafından Fırat Nehri’nde bugüne kadar dünya bilim literatürüne girmemiş olan üç yeni sazan türü keşfedilmiştir. Daha önce de 18 yeni türü dünya faunasına kazandırmış olan Prof. Dr. Davut Turan bu yeni türleri isimlendirirken birisine annesi Emine Turan dolayısıyla 'emineae', diğerine araştırmanın radyografik çekimlerine destek vermiş olan Rize Devlet Hastanesi Hastane Yöneticisi Opr. Dr. Hasan Basri Velioğlu dolayısıyla 'velioglui', bir diğerine de arazi çalışmalarına beraber gittiği Recep Buyurucu dolayısıyla 'recepi' ismini vermiştir. İlim dünyasında yeni bulunan türlere isim verme geleneği var olan bir durumdur. Kaldı ki araştırmacı isimlendirmeyi hangi gerekçelerle yapmış olduğunu makalede belirtmiştir. Bu araştırma indeksler tarafından taranan Zootaxa 3754 (2): 1001-116 (www.mapress.com/zootaxa) isimli bilimsel bir dergide yayınlanmıştır" ifadelerine yer verildi.
Yapılan bilimsel çalışmanın takdir edilmesi gerektiğinin vurgulandığı açıklamada, şunlar kaydedildi: "Prof. Dr. Davut Turan’ın, dünya bilim literatürüne kazandırmış olduğu türleri isimlendirirken vefa örneği göstermesi ve dünya faunasına üç yeni tür kazandırmış olması dolayısıyla takdir edilmesi gerekirken, ilmi bir çalışmanın bazı basın yayın organlarında çarpıtarak farklı şekillerde haber yapılması yadırganmıştır."