Gürcistan askerlerinin Güney Osetya'ya operasyon başlatmasıyla Rusya ile Gürcistan arasında bir savaş noktasına gelen Güney Osetya'daki tansiyon, 1989 yılında yükseldi...
İbrahim Varlık'ın haberi
Gürcistan askerlerinin bugün Güney Osetya'ya büyük bir operasyon başlatmasıyla Rusya ile Gürcistan arasında bir savaş noktasına gelen Güney Osetya'daki tansiyon, 1989 yılında hem Gürcüler hem de Osetyalılar arasında milliyetçiliğin yükselmesiyle başlamıştı. Bu tarihten önce Güney Osetya'da yaşayan her iki topluluk da nispeten - 1918-1920 yılları arası hariç - sakin bir yaşam sürmekteydi. Bugün Gürcistan'ın sorunlu bölgelerinden olan Güney Osetya'da Rusya'nın desteğindeki bağımsızlık yanlısı bir yönetim ile Gürcistan hükümetinin atadığı yönetim olmak üzere iki yönetim bulunmaktadır. Ayrılıkçı yönetimin merkezi Tshinvali, Gürcistan'ın atadığı hükümetin merkezi ise Kurta'dır.
Güney Osetya, Gürcistan'ın kuzey kesiminde, Sovyet döneminde özerk bölge olarak kurulmuştu. Ancak bu statüsü, Gürcistan bağımsızlığını ilan ettikten sonra Gürcü hükümeti tarafından kaldırıldı. Sovyetler Birliği'nin dağılma sürecinde Moskova yönetiminin desteğiyle tek yanlı olarak bağımsızlığını ilan etti. Bu sırada bölgede çıkan savaşı durdurmak için yapılan anlaşmanın da etkisiyle "de facto" bir yönetim ortaya çıktı. Bugün bu "de facto" yönetim tarafından Güney Osetya Cumhuriyeti olarak adlandırılan Tshinvali ve çevresi bağımsızlık yanlısı yönetim tarafından kontrol edilmektedir. Bölgenin yaklaşık yarısı ise Gürcistan hükümetinin kontrolü altındadır.
Eski adı Samaçablo olan ve fiilen bağımsız olan Güney Osetya, Gürcistan'ın Şida Kartli (İç Kartli) bölgesinin bir parçasıdır ve son dönemlerde, yönetim merkezinin adından dolayı, Tshinvali bölgesi olarak adlandırılmaktadır.
Güney Osetya'da 1988 yılında Güney Osetya Halk Cephesi (Ademon Nykhas) kuruldu. 1989 yılında Güney Osetya bölge konseyi, Gürcü yönetiminden "otonom cumhuriyet" statüsüne yükseltilme talebinde bulundu. 1989 yılında Gürcü yönetimi, bölgedeki resmi dili Gürcüce olarak kabul etti.
Gürcü yönetimi, 1990 yılı yazında bölgede siyasi partileri yasaklayan bir kanunu kabul etti. Bu olay, Osetyalılar tarafından Ademon Nykhas'a karşı bir hareket olarak görüldü. Osetyalılar, bölgeyi Sovyet Demokratik Cumhuriyeti olarak ilan ederek bağımsızlıklarını ilan ettiler. Ancak halen Birleşmiş Milletler tarafından Gürcistan'ın bir parçası olarak tanınmaktadır. Osetyalılar, Gürcistan genel seçimlerini boykot etti ve takip eden Aralık ayında kendi seçimlerini düzenlediler. Zviad Gamsakhurdia yönetimindeki Gürcü hükümeti, bu seçimleri tanımadıklarını duyurdu ve 11 Aralık 1990'da bölgenin "otonom cumhuriyet" statüsünü kaldırdı.
Bu gelişmelerin ardından 1991 yılı sonlarında bölgede şiddet olayları baş gösterdi. Çıkan olaylarda binden fazla kişi öldü, 100 bine yakın etnik Osetyalı, Kuzey Osetya'ya kaçtı. Aynı şekilde 23 bin Gürcü de bölgeden kaçarak Gürcistan'ın diğer bölgelerine yerleşti.
1992 yılında Gürcistan ve Güney Osetyalı ayrılıkçılar arasında ateşkes imzalandı. Rus, gürcü ve Osetyalılardan oluşan bir barış gücü kuruldu. 6 Kasım 1992'de Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı tarafından bölgede bir misyon kuruldu.
Bu dönemden sonra 2004 yılı ortalarına kadar Güney Osetya sakin bir dönem geçirdi. Haziran 2004'te Gürcü yönetimi, bölgedeki kaçakçılık olaylarına karşı baskın bir denetim uygulayınca gerilim yeniden yükseldi. Çatışmalar, bombalamalar ve adam kaçırma gibi olaylar yaşandı. Ancak 13 Ağustos'ta yeni bir ateşkes sağlandı.
Gürcistan, Rusya'nın bölgede hem siyasi hem de ekonomik etkinliğini artırmasına ve Güney Osetya'nın kontrol edilmeyen ordusuna karşı çıkmaktadır. Gürcistan hükümeti ayrıca bölgedeki barış gücünün tarafsız olmadığını ve değiştirilmesi gerektiğini savunmaktadır.
Gürcistan yönetimi, bölgedeki anlaşmazlığın barışçı görüşmelerle çözmek için Nisan 2007'de parlamento kararıyla Güney Osetya Geçici Yönetimi'ni işbaşına getirdi. Bu yönetimin başında bulunanlar, eski ayrılıkçı yönetiminde yer alan kişilerdi. Güney Osetya geçici yönetimi, 2007 yılında bütün Gürcistan çapında ve bu bölgede "de facto" yönetimin kontrolü dışında kalan yerlerde, bağımsızlık yanlısı Eduard Kokoiti'yi ülkeden çıkarmak için Kokoiti Fandarast adı altında eylemler gerçekleştirdi.