Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tarih Bölümü Öğretim Görevlisi Veysel Usta, 1. Dünya Savaşı’nın 100. yılında ‘Trabzon vilayetinde Rus işgali ve Muhacirlik’ konulu bir konferans verdi.
Trabzon Ortahisar Düşünce Akademisi’nde (TODA) gerçekleştirilen konferansta Usta, Rus askerlerinin Trabzon’a yerleşmelerinden sonra halkın yavaş yavaş şehri terk etmeye başladığını kaydetti. Usta ‘’O dönem Trabzon’a bağlı olan Rize, Giresun, Ordu ve Gümüşhane’nin katılımıyla Trabzon’un nüfusu 1 milyon 100 bin civarındadır. Bu sayının 354 bini muhacir olmuştur. 224 bin kişi ise zor şartlarda ya açlıktan, ya susuzluktan, hastalıktan ve diğer sebeplerden ötürü vefat etmiştir’’ dedi.
Muhacirliğin trajik bir gerçek olduğunu belirten tarihçi Usta, “Muhacirler patika yollardan, dağlardan aşarak çevre illere yerleşmek istediler. Coğrafi şartlara göre bu çok kolay değildi. Bir anne sırtında 6 aylık çocuğunu taşıyamayacak hale gelince onu bırakmak zorunda kalmıştır. Baba durumu birkaç kilometre sonra farkedince geri dönüp çocuğu tekrar almışlar’’bilgisini verdi.
Usta, Ruslar’ın, Trabzon'dan çekilirken beraberinde 497 yazma eseri, rahmetli Gülbaharhatun'un sandukasının üzerindeki örtüyü, şamdanları, objeleri alıp götürdüğünü, bu eserlerin Trabzon’a getirilmesi için çalışmaların sürdüğünü sözlerine ekledi.