Türkiye, 1946'dan bu yana 16. kez sandık başında. 42 milyon 533 bin seçmen, 699'u bağımsız toplam 7 bin 395 adaydan 550'sini seçerek Meclis'e gönderecek
Türkiye'nin aylardır tartıştığı ve başta cumhurbaşkanlığı seçimi olmak üzere parlamenter rejimin geleceğine yönelik önemli konularda belirleyici olacak 22 Temmuz erken genel seçimi bugün yapılacak. 42 milyon 533 bin seçmen, 14 siyasi parti ve 699 bağımsız aday arasından tercihini yaparak, 5 yıl görev yapacak olan yeni parlamentoyu oluşturacak.
1945'te çok partili yaşama geçen, ilk kez 21 Temmuz 1946'da sandık başına giden Türkiye 16. seçimini yapıyor. Birleşik oy pusulasındaki sıralarına göre seçimde şu 14 parti yarışacak:
"ATP, BTP, Saadet Partisi, İP, CHP, HYP, ÖDP, Genç Parti, DP, LDP, MHP, AKP, EMEP, TKP"
699 bağımsız aday
14 siyasi parti, toplam 85 seçim çevresinde 6 bin 695 aday gösterdi. DTP ve BBP'nin bağımsız adaylarla girme kararının da etkisiyle, bugün yapılacak seçimde rekor sayıda bağımsız aday da yarışacak. İstanbul bağımsız milletvekili adayı Tuncay Şeyranlıoğlu'nun öldürülmesiyle toplam sayıları 699'a düşen bağımsız adaylar, yeterli oyu alarak TBMM'ye girmeye çalışacak.
Bağımsız adayların isimleri, ilk kez bugün yapılacak seçimde birleşik oy pusulalarında yer alacak. Bu nedenle YSK, her il için ayrı oy pusulası bastırdı. Bağımsız adayların sayısına göre, her ildeki pusula uzunluğu ya da genişliği farklılık gösteriyor. Oy pusulalarının en büyüğü, 88 x 20 santimetre ile İstanbul 1. Bölge'de hazırlandı. Zarfların büyüklüğü de pusulaların ebadına göre değişiyor.
42 milyon seçmen
Türkiye genelindeki 158 bin 700 sandıkta toplam 42 milyon 533 bin 41 seçmen oy kullanacak.
Seçimde İstanbul 70, Ankara 29, İzmir, 24, Adana 14, Diyarbakır 10 milletvekili çıkaracak. Bingöl, Bilecik, Artvin, Bayburt, Ardahan, Kilis, Bartın ve Iğdır'dan sadece 2 milletvekili çıkacak.
Yine boyanacağız
Mükerrer oy kullanılmasını engellemek için yine parmağa çıkmaz boya sürülecek. Sandık kurulu başkanı oy kullandıktan sonra seçmenin imzasını alacak. İmzayı atan seçmenin işaretparmağı çıkmaz boyayla boyanacak. Eli ya da parmakları bulunmayan engelli seçmenlerin boyunlarına çıkmaz boya sürülecek.
Oy verme işlemi sırasında yaşlılara, hamilelere ve engellilere öncelik tanınacak. Engelliler kabine girecek yakınlarının yardımıyla oy kullanabilecek. Ancak aynı kişi birden fazla kişiye yardım edemeyecek.
Oyunuz geçersiz sayılmasın
Sandık kurulu başkanı, makul süreden fazla kabinde kalanları uyarıp kabinden çıkarabilecek. Okuma-yazma bilmeyenlere yardım edilecek. Zarflara oy pusulasından başka bir şey konulmuşsa, mühür basılmamış ya da birden fazla adaya basılmışsa oy geçersiz sayılacak. Sandıklar açıldıktan sonra zarf sayısı, seçmen sayısından fazla olursa geçerli zarflar sayılacak. Hâlâ fazla çıkarsa, eşitliği sağlayacak sayıda zarf gelişigüzel seçilerek imha edilecek.
24.00'e kadar alkol yasağı
Seçim günü yasakları ve cezaları şöyle:
Saat 06.00'dan 24.00'e kadar tatil beldeleri dahil hiçbir yerde alkollü içki satılamayacak. Bu saatlerde eğlence yerleri de kapalı olacak. Ruhsatlı da olsa silah taşınamayacak ve seçimle ilgili tahminde bulunulamayacak.
Oyunu kullandıktan sonra sandık başından ayrılmayanlar 3 aydan 1 yıla, oy vermeye gelmeyenler adına oy kullananlar 3 yıldan 5 yıla, mükerrer oy kullananlar 6 aydan 2 yıla, içki satanlar 3 aydan 6 aya kadar hapisle cezalandırılabilecek.
Saatler farklı
YSK, güneşin doğuş ve batış saatlerini göz önüne alarak oy verme işleminin saat 07.00'de başlayıp, 16.00'da bitecek illeri, Adıyaman, Ağrı, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkâri, Kars, Malatya, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Bayburt, Batman, Şırnak, Ardahan, Iğdır ve Kilis olarak belirledi.
Bunun dışındaki tüm illerde, 08.00 - 17.00 saatleri arasında oy kullanılacak.
Kimliksiz gelmeyin
Seçmenlerin evden çıkarken yanlarına mutlaka nüfus kâğıdı, resmi dairelerin soğuk damgalı kimlik kartı, pasaport, ehliyet veya evlenme cüzdanından birini alması gerekiyor. Evlerine gönderilen seçmen bilgi kartlarını da yanlarına almaları gereken seçmenlerden bilgi kartı bulunmayanlar, kimliğiyle oy kullanabilecek.
Oy kullanacağı yeri bilmeyen www.ysk.gov.tr internet adresinden öğrenebilecek.
Sonuç haftaya
YSK'nın, seçim sonuçlarını 29 Temmuz'da açıklaması bekleniyor. Buna göre yeni parlamento 3 Ağustos'ta toplanacak ve milletvekilleri ant içerek göreve başlayacak. 8 Ağustos'a kadar adaylar belirlenerek, 13 Ağustos'a kadar TBMM Başkanlığı seçimi tamamlanacak. Anayasa'ya göre bu aşamadan sonra 30 günlük cumhurbaşkanlığı seçimi takviminin başlatılması gerekiyor. 30 günlük sürede cumhurbaşkanı seçilemezse genel seçim yenilenecek.